ساده ترین روش تشخیص تمام شدن لنت ترمز

نحوه عملکرد سیستم ترمز

در ابتدای مقاله راه‌های تشخیص خرابی لنت ترمز خوب است نحوه عملکرد سیستم ترمز را بررسی کنیم. این سامانه توسط قطعات زیادی تولیدشده و بسته به نوع خودرو، مکانیسم پیچیده یا ساده‌ای دارد .در ابتدا بد نیست که نگاهی کوتاه بر نحوه عملکرد ترمز داشته باشیم. فرآیند ترمزگیری با فشردن پدال ترمز توسط پای راننده آغاز می‌شود. در نتیجه این فشار، روغن ترمز به درون کاسه‌لنت‌ها جاری شده و لنت‌ها به سمت جلو حرکت می‌کنند.
این حرکت به جلو منجر به تولید اصطکاک بین لنت‌ها و دیسک شده و در نهایت باعث کم شدن سرعت خودرو و ایستادن آن خواهد شد. ترمز حساس‌ترین و مهم‌ترین سیستم ایمنی در خودرو بوده و خرابی آن می‌تواند صدمات جبران‌ناپذیری را در پی داشته باشد.
لنت ترمز خودرو چیست؟

قبل از آن که بخواهیم روش‌های تشخیص تمام شدن لنت ترمز را بیان کنیم بهتر است بدانیم لنت ترمز چیست.
لنت ترمز خودرو از قطعه‌هایی تشکیل شده که پس از گذشت دوره زمانی (که آن دوره زمانی هم به شرایطی بستگی دارد) نیاز به تعویض دارد.

هر راننده‌ای باید اینچنین مسائل مربوط به خودرو‌ی خود را بداند تا بتواند مشکل‌های پیش بینی نشده و قابل پیش بینی را رفع کند.
در خودرو‌های گذشته، لنت‌هایی مورد استفاده قرار می‌گرفت که عاملی سرطان زا بود. با گذشت زمان لنتی طراحی و ساخته شد که عامل سرطان زایی را ایجاد نکند. اگر چه قیمت آن افزایش پیدا کرد، اما از به خطر افتادن و ایجاد عامل سرطان جلوگیری کرد. این لنت‌ها از جنس سرامیک بوده و عملکرد آن‌ها کاملا مناسب است.

همانطور که گفته شد لنت‌ها طول عمر یا بازه زمانی برای تعویض دارند که به شرایطی بستگی دارد. از این شرایط می‌توان به شیوه رانندگی و نحوه ترمزگیری راننده، نوع لنت، تعداد سرنشینان خودرو، نوع خودرو و محلی که در آن خودرو حرکت می‌کند اشاره کرد.
نشانه های تمام شدن لنت ترمز

اگر قصد دارید از اتمام لنت ترمز خودروتان مطلع شوید می‌توانید از راهکارهای زیر استفاده کنید:
صدای سوت لنت

یکی از راه های تشخیص تمام شدن لنت صدای سوت لنت است. هرچند که صدای سوت لنت در بعضی از محصولات نشان از کیفیت کم لنت ترمز دارد و پس از مدتی از بین می‌رود، اما اگر این صدا طولانی‌مدت طول کشید، نشان از اتمام لنت دارد. این صدا گهگاه آنچنان بلند است که حتی با وجود بسته بودن شیشه‌ها نیز به گوش می‌رسد. برای بررسی می‌توانید چرخ را بازکرده و فاصله روتور و لنت را بررسی کنید. این فاصله می‌بایست بیش از ۶ میلی‌متر باشد.
صدای خرخر در لنت ترمز

در بالای لنت‌ ترمز، یک‌تکه فلزی کوچک قرار دارد که به تشخیص این عارضه کمک می‌کند. پس از اتمام اصطلاحاً گوشت لنت ترمز، این تکه فلزی با روتور تماس می‌یابد و به شما هشدار می‌دهد که لنت ترمز کاملاً تمام‌شده و باید آن را تعویض کنید. درصورتی‌که به این صدا بی‌اهمیت باشید، این تکه فلزی به روتور آسیب می‌زند و آن را گود می‌کند که باعث ایجاد هزینه‌های تعمیرات بیشتری می‌شود. البته ذکر این نکته ضروری است که تماس بیش از حد باعث گرم شدن و دود کردن ترمز نیز می‌شود که بسیار خطرناک است.

در حالت کلی چنانچه به هنگام ترمزگیری صدای غیرمعمولی به گوشتان می‌رسد بسیار با وسواس عمل کنید چرا که اگر روتور آسیب ببیند باید هزینه گزافی را جهت صافی سطح و یا حتی تعویض آن متقبل شوید پس این راه تشخیص تمام شدن لنت ترمز را جدی بگیرید.
کشیدن خودرو در هنگام ترمز

شاید برای شما نیز پیش آمده است که به هنگام رانندگی احساس کنید کنترلی بر روی ماشین ندارید و یا به هنگام ترمزگیری، اصلا خودرو گوش به فرمان شما نیست انگار که لنت ترمز های شما از کار افتاده است. این‌ها همگی می‌تواند حاکی از خرابی سیستم ترمز و به تبع آن لنت ترمز باشد. اگر در تعویض قبلی تنها یک لنت را عوض کرده باشید، پس از اتمام لنت دیگر، در هنگام ترمز، خودرو به سمت لنتی که توان بیشتری دارد کشیده می‌شود که می‌تواند در بزرگراه‌ها بسیار خطرآفرین باشد و حتی باعث انحرافات خطرناک خودرو شود.

در واقع در این مواقع در یک چرخ کالیپر چسبیده است و این امر باعث تولید نامتعادل اصطکاک خواهد شد. همچنین چنانچه نیروهای اعمالی به چرخ‌ها یکسان نباشد باید دوباره منتظر کشیده شدن خودرو به یک سمت باشید. البته گفتنی است که کشیده شدن خودرو تنها به دلیل این عارضه نیست و ممکن است ناشی از آسیب‌های جلوبندی خودرو، کم بودن ‌باد تایرها، ساییده شدن لاستیک‌ها و چند عامل دیگر نیز باشد.
لرزش پدال ترمز

اگر خودرو شما مجهز به سیستم ABS باشد، در ترمزهای شدید، شاهد لرزش شدید پدال ترمز خواهید بود. این امر به دلیل سیستم عملکردی ترمزهای ABS است و کاملا طبیعی است. زیرا این سیستم به‌وسیله اتصال و جدا کردن پیاپی لنت، مانع لیز خوردن و قفل شدن چرخ می‌شود. اما اگر در هنگام ترمز عادی نیز این لرزش را احساس کردید، بدانید که این بار، ایراد از سیستم ترمز شما است و این امر هم ناشی از سطح ناصاف روتور بوده و می‌بایست به یک تعمیرکار مطمئن مراجعه کنید.
نامتناسب بودن فشار وارده به پدال و عملکرد ترمز

از میان راه‌های تشخیص تمام شدن لنت ترمز این روش کمی تجربی است و برای افرادی که به خودروشان دقت می‌کنند مشهود خواهد بود. اگر افت عملکرد نسبت به زمان‌های قبل محسوس باشد و مجبور باشید برای ترمز کردن بیش‌ از حد پدال را بفشارید، می‌بایست به فکر تعمیر آن باشید. همچنین اگر به هنگام ترمزگیری پدال بیش از حد پایین رود، نشانه دیگری از مشکل در سیستم ترمز بوده و احتمالا لنت‌ ترمزها ساییده شده و یا سیستم هیدرولیک دچار مشکل شده است که با نشت روغن ترمز خود را نشان می‌دهد.

چنانچه در کف پارکینگ با روغن مواجه شدید حتما ترمز خودرو را چک کنید. نکته مقابل این عمل، یعنی حساس بودن بیش از حد ترمز نیز چندان نشانه خوبی نبوده و می‌تواند بیانگر فرسوده بودن روتور و یا وجود رطوبت در روغن ترمز باشد.
عمر تقریبی لنت چقدر است؟

بهترین زمان تعویض لنت که نه ایمنی را به خطر بیندازد و نه جیب شما را بی‌مورد خالی کند، وقتی است که میزان روغن موجود در مخزن، از حد استاندارد توصیه شده توسط سازنده پایین‌تر برود. در این شرایط به دلیل سایش لنت‌ها، سطح روغن در مخزن پایین می‌رود. وقتی سطح روغن به قسمت تعیین‌شده رسید، لنت‌ها را تعویض کنید. البته توجه داشته باشید که پایین رفتن سطح روغن در مخزن به دلیل نشتی روغن از مجموعه مدار ترمز نباشد. هر‌از‌گاهی به‌صورت منظم زیر خودرو رفته و سلامت مجموعه مدار ترمز و شلنگ‌های منعطف را بررسی کنید.

البته به نظر برخی از کارشناسان بهتر است هر ۳۵ تا ۴۰ هزار کیلومتر لنت خودرو بررسی شود. همچنین زمانی که لنت خودرو ۸۰ درصد مصرف شده باشد باید حتما اقدام به تعویض کرد.
نکاتی برای بهبود ترمزگیری و افزایش عمر لنت ترمز

۱. گردش هوا به صورت کامل حول مجموعه دیسک و کلیپر باعث خنک شدن لنت و در نتیجه افزایش عمر آن می شود. در سال ۱۹۹۱ کارخانه شورلت امریکا تعداد زیادی شکایت دریافت کرد که همگی حاکی از کم بودن عمر لنت بود. راه حل پیشنهادی کارشناسان شرکت GM آن بود که باد شکن های خودرو را از دو سمت قسمت جلویی آن برداشتند. این کار باعث وزش بهتر باد و خنک شدن لنت ها و در نتیجه افزایش عمر آن شد.

۲. در بسیاری از موارد ناکارایی ترمز به دلیل عوض نشدن روغن ترمز است. به طور مثال روغنی با دمای جوش ۴۰۰ درجه سانتیگراد ، پس از یک سال استفاده، دمای جوش آن به ۳۰۰ درجه سانتیگراد می رسد که نتیجه آن، تبخیر در مانورها و ترمزگیری های شدید و کارایی نامناسب سیستم ترمز است. همچنین تبخیر روغن ترمز به ایجاد حالت قفلی خفیف به واسطه نیروی پسماند ناشی از فشار بخار روغن می انجامد که همانند این است که راننده پدال را فشار دهد و نگه دارد. این موضوع باعث استهلاک زود هنگام لنت می شود.

۳. در بسیاری از موارد کلیپر از منظر بیرونی هیچ مشکلی ندارد و کاملاً خنک است اما داخل آن مملو از لجن و رسوب است که این مسئله باعث ایجاد نیروی پسماند ناشی از رسوبات پشت پیستون کلیپر و استهلاک سریع لنت می شود. برای حل این مشکل می بایست کلیپر باز و تمیز و به طور کامل سرویس شود.

۴. هرگز لنت های آزبستی یا غیر آزبستی را جایگزین لنت های نیمه فلزی نکنید؛ مگر این که تامین کننده قطعات اجازه این تعویض را بدهد. لنت های آزبستی یا غیر آزبستی ساکت تر از لنت های نیمه فلزی هستند ولی همانند لنت های نیمه فلزی تحمل گرما را ندارند. بنابراین در صورت جایگزینی غیر مجاز لنت های آزبستی یا غیر آزبستی به جای لنت های نیمه فلزی، به دلیل حرارت بالا شاهد کاهش عمر لنت و از بین رفتن سریع آن خواهیم بود.