دلیل هواگیری رادیاتور ماشین چیست؟!

از راحت ترین راه های بررسی هوا گرفتن رادیاتور و سیستم خنک کاری، دست زدن به شیلنگ ها و مجاری آن در هنگام گرم بودن پیشرانه است که وجود هوای تحت فشار در آن به خوبی حس خواهد شد.
هم چنین در زمان سرد بودن آب رادیاتور، با باز کردن درب رادیاتور، صدای خروج هوا شنیده خواهد شد.
هوا گرفتن رادیاتور می تواند علت های مختلفی داشته باشد که رایج ترین آنها نیم سوز شدن و یا سوختن کامل واشر سرسیلندر است و یا با وجود نشتی بسیار کوچک در یک قسمت و خروج آب از آن در حین کارکرد موتور، هوا جایگزین شده و سیستم خنک‌کاری هوا بگیرد. همچنین خرابی درب رادیاتور نیز از دیگر علل شایع در بروز این اتفاق است.
چه اتومبیل هایی نیاز به هواگیری دارند؟

واضح و روشن است اتومبیل هایی که دارای هر نوع پیچ یا خروجی هوا برای سیستم خنک کننده میباشند در صورت تخلیه آب به هر دلیلی برای جایگزین کردن مجدد مایع خنک کننده نیاز به هواگیری دارند . هواگیری همیشه به معنی باز کردن پیچ خروجی هوا نیست، در اتومبیل هایی که فاقد پیچ هواگیری هستند باید بعد از اضافه کردن آب به رادیاتور یا مخزن تحت فشار آب مدتی منتظر بمانید تا آب وارد تمام مجاری موتور شود، بعد از روشن کردن موتور نیز باید پس از چند دقیقه سطح آب را مجددا برسی کنید و درب مخزن یا رادیاتور را ببندید . اما در اتومبیل هایی که دارای پیچ هواگیری هستند گذشت زمان و روشن کردن موتور اتومبیل باعث جابجایی آب در موتور و بیرون آمدن هوا نمیشود و باید هواگیری به صورت صحیح انجام شود.
هواگیری خودرو چگونه انجام می‌شود؟

برای هواگیری رادیاتور خودرو باید موتور خاموش و سرد باشد تا آب موجود در لوله‌ها داغ نباشد و سبب سوختگی نشود (اگر موتور روشن باشد، به دلیل فعالیت پمپ، با باز کردن پیچ هواگیری آبی که در لوله جریان دارد از آن خارج می‌شود).
سپس لوله رابط بین رادیاتور و موتور را بررسی کرده و پیچ هواگیری را پیدا می‌کنیم و این پیچ را باز می‌نماییم.
بعد لازم است که مقداری آب جوش آمده و ترجیحا فاقد املاح را به داخل رادیاتور بریزیم و در این حالت مقداری از آب موجود در رادیاتور و لوله رابط بین رادیاتور و موتور، از طریق پیچ هواگیری خارج می‌شود‌.
از آنجا که هوای موجود در مقدار آب جریان یافته در موتور و رادیاتور یکدست و یکپارچه از طریق پیچ هواگیری خارج نمی‌شود، لذا باید ریختن آب در رادیاتور را تا جایی ادامه دهیم که این آب‌ها به شکل پیوسته و یکدست و با نظم کافی از پیچ‌های هواگیری خارج شوند و نسبت به هواگیری کامل رادیاتور اطمینان حاصل کنیم.
پس از هواگیری نیز بستن پیچ‌های هواگیری و دریچه رادیاتور به شکل کامل و صحیح ضرورت دارد.
هواگیری رادیاتور ۲۰۶

به عنوان مثال، هواگیری رادیاتور ماشین ۲۰۶ به این صورت انجام می‌شود:

در گام نخست لازم است درب مخزن آب را باز کنیم و پس از دسترسی به پیچ هواگیری رادیاتور خودرو و پیچ پلاستیکی آن‌ها را نیز باز کنیم.
در گام بعدی باید داخل مخزن آب مایع مخصوص رادیاتور را وارد کنیم. ریختن این مایع را تا زمانی که آب خروجی از پیچ هواگیری یکنواخت و یکدست است و خبری از حباب‌های هوایی در آن نیست، ادامه می‌دهیم.
وقتی این کارها به درستی انجام شد، لازم است پیچ هواگیری را محکم و درست ببندیم.
بعد از آن مخزن آب را تا آخرین حد گنجایش، از آب یا مایع مخصوص رادیاتور پر می‌کنیم و موتور ماشین را روشن می‌نماییم تا دمای آب موجود در مخزن آب تا ۲۸ درجه سانتی گراد گرم شود. برای اینکه آب با سرعت بیشتر در رادیاتور بچرخد، چند بار پدال گاز را می‌فشاریم. (با دور بالا)
در این صورت است که هوای موجود در سیستم خارج می‌شود و تا وقتی که خارج شدن آب از سیستم به شکل منظم و یکدست ادامه پیدا کند، عملیات خروج هوا نیزادامه می‌یابد.
آنگاه می توانیم پیچ های مربوط به هواگیری و همچنین درب رادیاتور را محکم و دقیق ببندیم و بعد ماشین را خاموش کنیم تا موتور آن خنک شود.
اهمیت هواگیری در موتور اتومبیل

انتقال حرارت در سیستم خنک کننده اغلب اتومبیل های امروزی بوسیله مایعات بر پایه آب انجام میشود. حرارت حاصل از احتراق موتور بوسیله مایع سیستم خنک کننده به رادیاتور منتقل میشود و رادیاتور در تماس با هوا حرارت مایع سیستم خنک کننده یا همان اب و ضد یخ را پایین می آورد. علت استفاده از مایع(آب و ضد یخ) در سیستم خنک کننده خاصیت رسانایی حرارتی و سرعت قابل قبول انتقال آن است. بیشترین حرارت در موتور اتومبیل مربوط به محفظه احتراق است که تقریبا در بالاترین سطح وجود آب قرار دارد، در صورت وجود هوا در سیستم خنک کننده، هوا بدلیل سبک بودن در بالاترین قسمت و در مجاورت محفظه احتراق قرار میگیرد. از آنجایی که هوا مانند آب رسانای خوبی برای انتقال حرارت نیست باعث بالا رفتن سریع دمای سرسیلندر میشود . با چرخش آب داخل موتور و برخورد آن با قسمتهای بسیار داغ پشت محفظه احتراق بخار و هوای بیشتری تولید شده و حرارت موتور را تشدید میکند. ادامه این روند باعث داغ شدن بیش از حد موتور، سوختن واشر سر سیلندر و آسیب جدی به موتور میشود.
دلایل هوا گرفتن سیستم خنک کننده

هوا گرفتن سیستم خنک کننده دلایل متعددی دارد، مهمترین علت هواگرفتن سیستم خنک کننده اتومبیل نشتی در یکی از قسمت های سیستم است، بدین ترتیب که با خروج آب از سیستم هوا جایگزین آن شده و باعث بروز مشکل در عملکرد آن میشود. فشار آب سیستم خنک کننده در حالت داغ تا حدود زیادی بالا میرود و ممکن است آب از هر روزنه ای به بیرون نشت کند، بعد از روشن شدن فن و پایین آمدن نسبی دمای آب از فشار داخل سیستم کاسته شده و خلأ ایجاد شده باعث ورود هوا از سوپاپ درب مخزن آب می شود. تکرار این عمل باعث ورود مقدار زیادی هوا در سیستم و در نتیجه داغ کردن یا جوش آوردن موتور میشود.

یکی از دلایل مهم هوا گرفتن رادیاتور یا سیستم خنک کننده اتومبیل نشتی واشر سر سیلندر است. در اتومبیل های قدیمی بدلیل پایین بودن نسبت تراکم در سیلندر معمولا سوختن واشر سرسیلندر با نشتی آب در روغن همراه بود که اصطلاحا به این حالت قاطی کردن آب و روغن میگفتند. در اتومبیل های امروزی به دلیل بالا بودن نسبی درصد تراکم و در نتیجه فشار بالای محفظه احتراق در صورت بروز هر گونه اشکال در واشر سرسیلندر قبل از ورود آب به داخل روغن ورود گازهای فشرده شده حاصل احتراق موتور به سیستم خنک کننده باعث هوا گرفتن رادیاتور میشود. خرابی واشر سرسیلندر معمولا به صورت مرحله ای اتفاق می‌افتد، بدین ترتیب که در ابتدا هوای کمی وارد سیستم خنک کننده میشود که با باز کردن هفتگی درب رادیاتور یا مخزن آب خارج میشود. در مرحله بعد مقدار هوا زیاد شده و باعث باد کردن شلنگ های آب و اختلال در سیستم خنک کننده میشود.
هواگرفتن بدلیل باز کردن درب مخزن آب یا رادیاتور

در بین بسیاری از رانندگان مشهور است که باز کردن درب رادیاتور یا مخزن آب در حالت گرم باعث هوا گرفتن سیستم خنک کننده میشود. هوا گرفتن بعد از باز کردن درب رادیاتور یا مخزن آب هنگامی اتفاق می افتد که بعد از باز کردن درب مقداری آب از سیستم خارج شود. در این حالت بعد از خروج آب، باقی مانده آن پایین رفته و مقدار زیادی هوا وارد سیستم خنک کننده میشود که برای خروج آن باید رادیاتور یا مخزن را پر از آب کرده و هواگیری بصورت صحیح انجام شود .

گاهی نیز منظور از هوا گرفتن سیستم، خروج فشار هوای داخل سیستم در حالت گرم است. سیستم خنک کننده اغلب اتومبیل های امروزی تحت فشار است. فشار داخل سیستم خنک کننده باعث بالا رفتن نقطه جوش آب میشود. در صورت باز کردن درب رادیاتور یا مخزن آب در حالت گرم با خروج هوا فشار از بین رفته و در صورت رسیدن دمای آب موتور به صد درجه موتور جوش آورده و آسیب می‌بیند. در بسیاری از اتومبیل ها رسیدن دمای آب به صد درجه دور از انتظار نیست، از این رو باید همیشه سیستم خنک کننده تحت فشار باشد. بنابر این چنانچه به هر دلیلی درب رادیاتور یا مخزن آب در حالت گرم باز شود، حتی در صورت عدم خروج آب از سیستم، لازم است قبل از بستن درب، دمای آب بوسیله ریختن آب روی رادیاتور و یا گذر زمان به نصف درجه نرمال برسد.
تشخیص علت هوا گرفتن رادیاتور

بطور کلی می‌توان گفت هوا گرفتن رادیاتور یا سیستم خنک کننده در صورت باد کردن شلنگ های آب معمولا بخاطر اشکال در واشر سرسیلندر است. برای اطمینان از این موضوع میتوان درب رادیاتور یا مخزن آب را در حالت صبحگاهی یا سرد بودن کامل موتور باز کرد. در صورت خروج هوا از سیستم در حالت سرد میتوان از سوختن واشر سرسیلندر اطمینان حاصل کرد. در مراحل شدیدتر سوختن واشر سرسیلندر باعث بد کار کردن (تک کار کردن ) موتور در ابتدای روشن شدن میشود.
هوا گرفتن سیستم خنک کننده بدون باد کردن شلنگ ها معمولا به خاطر نشتی در یکی از اتصالات سیستم است. در بعضی اوقات خرابی درب مخزن آب نیز باعث خروج آب در هنگام داغ شدن و هوا گرفتن رادیاتور میشود. ممکن است نشتی آب در شرایط خاص مانند لحظات قبل از روشن شدن فن رادیاتور یا باز شدن ترموستات اتفاق بیفتد. در چنین شرایطی میتوان با روشن گذاشتن موتور اتومبیل تا زمان داغ شدن کامل موتور و روشن شدن فن با برسی نقاط مختلف اتصالات و قطعات سیستم خنک کننده محل نشتی را پیدا کرد.
هوا گرفتن بعد از تعمیر اتومبیل

بعد از تعمیر یا تعویض هر یک از قطعات سیستم خنک کننده موتور اتومبیل، معمولا تمام یا قسمت اعظم مایع سیستم خنک کننده خالی می‌شود. طبیعی است که در این شرایط سطح آب پایین آمده و جای خود را به هوا میدهد. معمولا در بدنه ترموستات اتومبیل هایی که فاقد پیچ هواگیری می باشند سوراخ ریزی وجود دارد که بوسیله یک گوی کوچک فلزی مهار شدن در آن به شکل یک شیر اتوماتیک هواگیری عمل میکند ، بدین ترتیب که هوای داخل سیلندر به آرامی از سوراخ عبور میکند و به محض رسیدن آب گوی فلزی جلوی سوراخ را مسدود میکند. بنابر این در اتومبیل های فاقد پیچ هواگیری برای پر کردن آب سیستم خنک کننده کافیست آب را به آرامی درون مخزن یا رادیاتور ریخته و چند دقیقه صبر کنیم تا سطح آب به آرامی پایین برود و این کار را تا زمانی که سطح آب ثابت ماتد ادامه دهیم .
در اتومبیل هایی که دارای پیچ هواگیری هستند باید همه پیچ های هواگیری (معمولا دو پیچ هواگیری وجود دارد) را باز کرده و منتظر خروج آب از آنها باشیم. همزمان با پایین رفتن سطح آب به سیستم آب اضافه میکنیم تا خروجی آب از پیچ های هواگیری بصورت مداوم و بدون حباب های هوا باشد . سپس پیچ های هواگیری را با دقت بسته و سطح آب را به مقدار لازم می رسانیم. پس از بستن درب مخزن یا رادیاتور هواگیری انجام شده و میتوان موتور اتومبیل را روشن کرد.